تب فلسفی

ازدواج سفید را نمی توان نادیده گرفت به گزارش دلفین، ازدواج را می‌توان مهم‌ترین پیوند و توافق اجتماعی بین انسان‌ها دانست. ازدواج در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف به شیوه‌های متنوع و بر اساس آداب و رسوم خاص خود، برگزار می‌شود. بنا بر باورهای دینی ما، زوجیّت بر تمام نظام هستی حاکم است و انسان‌ها نیز از این قاعده مستثنا نیستند و ازدواج تنها به این زوجیّت، استحکام و رسمیت می بخشد. اما آنچه توجه ما را به این مقوله که از پیدایش انسان تا آخر الزمان ادامه دارد، جلب کرده، پیچیدگی های آن در دنیای مُدرن و زمان حال است. امروزه با پیشرفت همه جانبه دنیای پیرامون، قوانین شرعی و حقوقی ازدواج نیز رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است و ما هر روزه شاهد بحث در زوایای مختلف این پدیده فردی و اجتماعی، از سن ازدواج گرفته تا حق طلاق و برابری زوجین و باقی مسائل هستیم. در کشور ما که قوانین اسلامی حکم‌فرما و فرهنگ غالب مردم، فرهنگ اسلامی-ایرانی است، کشمکش میان افکار مدرن و امروزی، با عقاید اسلامی و فرهنگ و سنت‌های خاص ازدواج ایرانی، بیشتر به چشم می‌آید و این امر ازدواج و زندگی زناشویی را به یک چالش تبدیل کرده است. شاید با قبول این که امروز دیگر بسیاری از جوانان پیرو عقاید و سنت‌های دیرین نیستند و خواه نا‌خواه دنیای بیرون بر عقاید و تصمیمات آنان تأثیر گذاشته است، بهتر بتوانیم با این چالش رو به رو شویم و برای معضلاتی چون طلاق یا بالا رفتن سن ازدواج راه حلی کارساز ارائه دهیم. امروز زمان آن رسیده است که ازدواج به عنوان امری انسانی و فطری شناخته شود و از قید و بند سنت‌ها و رسوم غلط رهایی یابد.ازدواج برای جوانان به یک ریسک تبدیل شده است حجت الاسلام و المسلمين عباس فضلى در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار دلفین تب فلسفی...

تجربه های زندان خواندن و نوشتن در باره ی نلسون ماندلا از آنجا شروع شد که داشتم مصاحبه ای از خانم مارتا ناسباوم، فیلسوف معاصر آمریکایی، در باره ی کتاب تازه چاپ شده اش به نام «سنت فکری جهان وطنی، آرمانی والا اما ناقص» می خواندم. وی تأثیرپذیری خود را از شخصیت هایی چون مهاتما گاندی و نلسون ماندلا به عنوان منابع اصلی یاد می کند و می گوید: در کتاب اخیرم در باره ی خشم، به خودم اجازه دادم مفصلا در باره ی ماندلا صحبت کنم هر چند به هیچ وجه ادعای تخصص در فلسفه ی افریقا ندارم. فکر می کنم ماندلا همیشه برای مخاطب بین المللی می نویسد. او همیشه به انگلیسی می نوشت. خوشبختانه تمام نوشته های او را خواندم از جمله نامه های زندانش. حتی از زندان او در جزیره ی رابن دیدن کردم. من هم سراغ کتاب «راه دشوار آزادی» رفته و آن را مطالعه کردم. این کتاب در یازده فصل تنظیم شده است. از جملات آن برمی آید ماندلا پس از آزادی از زندان بر اساس یادداشت هایی که در دوران حبس گردآوری کرده به نوشتن خاطرات همت گماشته است. در فصل اول از دوران کودکی تا جوانی سخن می گوید. این که در روستا زاده شده است و برای ادامه ی تحصیل ناچار شده به شهر هجرت کند. از این که در هر مرحله از زندگی موفقیت هایی را کسب کرده احساس شعف می کند. از نکات بسیار آموزنده ی شخصیت های بزرگ، واکاوی دوران کودکی آنهاست. برای روان شناسان کودک ضروری است که دغدغه ها و سرگرمی های دوران خردسالی آنها را خوب بشناسند و رمز ماندگاری و کاریزمایی آنان را دریابند. ماندلا می گوید: من از این که غرور دیگران را بشکنم، پرهیز می کردم و از تحقیر و آبروریزی همسالان خود تنفر داشتم.(ص 22) از طرفی بازی های دوران کودکی سرمشق خوبی برای بررسی یک شخصیت است. از بازی هایی چون تب فلسفی...

شهرآشوب سیاسی تردیدی نیست که وضعیت سیاسی- اجتماعی انتخابات ریاست جمهوری دهم در سال آینده هم از چهار سال گذشته متفاوت خواهد بود و هم به تکرار سال 76 نخواهد انجامید. ما با رویکردی بسیار متفاوت از دوره های پیشین روبه رو هستیم و باید به انتظار پیامدهای مختلفی نشست. اما دلایل این آثار را می توان در موارد زیر رصد کرد.1- تک صدایی های حاکم بر انتخابات چند دوره ی اولیه ی انقلاب در سال 1376 در قالب آراء سلبی و نفی رقیب به صورت مرموز و پیچیده ای به یک هنجار سیاسی بدل شد. چنان که تکرار آن در سال 1384 در مرحله ی دوم به وضوح قابل مشاهده بود. نه گفتن به یک کاندیدا به معنای پذیرش کاندیدای رقیب در تمام جنبه ها تلقی شد و این حاصل تلاش عده ای در جهت تخریب نیروهای با سابقه و ماندگار انقلاب صورت گرفت و اکنون هم که آقای خاتمی به ریسک هاشمی گونه ای دست زده است، آثار تخریب و تضعیف ایشان ظهور یافته است. پس این که می گویند: انقلاب نیروهای خود را از بین می برد، سخن گزافی نیست. نه ناطق نوری مستحق این گونه برخوردها بود و نه هاشمی رفسنجانی صلاحیت این تخریب ها را داشت و نه اکنون خاتمی باید مورد تضعیف قرار بگیرد. چرا که هنر انقلابیون حفظ نیروهای برجسته و پرتوان و پذیرفتن برخی کاستی ها و اشتباهات آنهاست. بعضی از نوکیسه ها و تازه به دوران رسیده های دولت نهم تصور می کنند تنها حامی اسلام و برپادارندگان عدالت آنانند ودیگران هیچ حظ و بهره ای از خدمت و سلامت ندارند. زهی خیال باطل! البته با دو بار تجربه ی این هنجار سیاسی در دوره ی دهم انتخابات نمی توان از این ترفند برای حذف رقیب بهره گرفت. این بار حنای تجربه ی مذکور کم رنگ شده است و قابلیت تست زدن ندارد.2- ما در انتخابات دهم با تکثر و تعدد کاندیداها در دو جبه تب فلسفی...

الگوی اخلاقی مناظره* در فلسفه ی اخلاق مفهومی به نام «معصوم نمایی» وجود دارد که معنایش این است که فردی نه فقط خطا نمی کند بلکه نمی پذیرد که خطا کرده است. حال آن که انسان ذاتا گناهکار است و هیچ فردی نمی تواند ادعا کند که من خطا نمی کنم. اشتباه یک امر انسانی است. پیامبران و امامان هم به رغم این که دارای عصمت هستند ولی به ظلم نفس خود اعتراف کرده اند. چنان که در باره ی آدم و حوا آمده است ظلمنا انفسنا و حضرت موسی(ع) ظلمت نفسی گفته است و پیامبر اسلام(ص) لیغان قلبی سر داده است و حضرت امیر(ع) در دعای کمیل ظلمت نفسی حضرت موسی را به زبان آورده است. مفسراندینی در کاربرد این جملات در دعاها دو گونه برداشت کرده اند که یکی از آنها توسعه ی دایره ی خطاست. البته با این اجمال گویی نمی توان به تشریح موضوع پرداخت و نیازمند مطالعه و بررسی کتب بسیاری است که پیرامون این عنوان نوشته شده است. ولی آنچه جامعه ی ایرانی ما را خصوصا در قالب ادبیات و تفسیر آیات و احادیث می آزارد، تلقی عصمت عملی از انسان ها و پذیرش خطاناپذیری آنهاست. یعنی در عین حالی که ما معتقد هستیم انسان ها ذاتا خطاکار هستند با وجود این خطای عملی آنها را نمی پذیریم. چنان که در باره ی رحمت الهی هم به اشتباه افتاده ایم در تفکر دینی، خداوند رحمت وسیع دارد اما در حوزه ی عمل رحمتش را به گروهی خاص حواله می کنیم این ایده نیز نیازمند واگشایی است بگذارم و بگذرم. مناظره بالاترین جایگاه بروز اخلاق اسلامی و اجتماعی افراد است. در مناظره بین دو یا چند نفر قاعدتا اقتضا می کند که به طرح دیدگاه ها و نقد ایده های طرف مقابل پرداخته و از هر گونه فرافکنی در بحث و خلط انگیخته و انگیزه اجتناب شود. نه فقط طبق ماده ی هفت قانون انتخابات در مناظره های تبلیغاتی تب فلسفی...

ترین ها در مناظره ها* جعفر مرادی شهدادی یکی از نویسندگان خوش ذوق هرمزگانی کتابی دارد به نام «ترین های استان هرمزگان» در این کتاب به اولین و آخرین و بهترین و زیباترین انواع مواردی که خاص استان هرمزگان است اشاره می کند. البته ایشان بود که روز ملی خلیج فارس را مطرح کرد اما طرحش مصادره شد. در هر صورت کاربرد واژه ی «ترین» برای یک استان و ظرفیت های آن قابل پذیرش است ولی برای یک دولت و کارکردهایش آن هم در سطح جهانی نه فقط قابل قبول نیست بلکه امکان پذیر هم نیست. خصوصا کشوری از جنس جهان سوم که در دریای عقب ماندگی نسبت به جهان اول و دوم دست و پا می زند. البته حرکت به سوی پیش و برداشتن موانع و رفع مشکلات به صورت تدریجی و بهتر کردن اوضاع اجتماعی و اقتصادی در قالب آمار و ارقام کشوری قابل قبول و پذیرفتنی است ولی برای اثبات مدعا، در قیاس با دیگر کشورها و جهان هستی، نیازمند ارائه ی گزارش از سوی نهاد های بین المللی است. پسوند «ترین» در ادبیات فارسی به اولین و برترین درجه از یک امر دلالت و گاه رابطه و نسبت بین دو چیز را مشخص می کند. یعنی وقتی یک فرد ادعا می کند که مثلا من بهترین کارگردان هستم به معنای این است که در میان افراد موجود و مطرح در کشور، در میان جمعی از هنرمندان شرکت کننده در یک همایش یا جشنواره او دارای مقام نخست شده است. هر چند تعیین مقام نخست هم در میان حتی افراد شرکت کننده در مسابقه با اما و اگرهای فراوان روبه روست. از این رو اگر نسبت به کاربرد این پسوند در مسابقات و کنگره ها دقت نشود برگزارکنندگان مسابقه حسب معیارهای موجود در تعیین و انتخاب برترین فرد با اعتراضاتی مواجه می شوند. از نظر معناشناسی و معرفت شناسی ما در جهان نسبیت ها زندگی می کنیم و ادعای برترین و بهترین برای تب فلسفی...

به انتظار حماسه ای دیگر* دوم خرداد به عنوان یک واژه در ادبیات سیاسی ایران ثبت شده است. ظهور همین واژه سبب شد که جبهه ای به نام جبهه ی دوم خرداد نیز به واژگان سیاسی معاصر اضافه شود تا کلمه ی ترکیبی حماسه ی دوم خرداد نیز در اذهان عمومی جامعه تداعی گردد. واقعا هم حماسه بود. حماسه ای که بوی آزادی و دموکراسی و جامعه ی مدنی را طنین انداز کرد. حرکتی که با نه گفتن به کاندیدای رقیب و بله گفتن به کاندیدای رفیق شکل گرفت. دوم خرداد بغض ترکیده ی ملتی بود که با نه ای آغاز و به بله ای ختم شد. دوم خرداد حرکتی خودجوش و پرخروش علیه تفکری بود که به دنبال بله گرفتن جبری و خودساخته و پرداخته ای بود که با پاسخ نه ای قوی روبه رو شد. تمام تجهیزات دولتی و حتی امکانات استانداری ها که متولی برگزاری انتخابات در کشور بودند مستقیما وارد عرصه شدند تا رای مثبتی برای کاندیدای خود تصاحب کنند. چه امضاهایی که در قالب برگزاری مراسم مذهبی در جهت نفی رقیب و تأیید کاندیدای مورد نظر از افراد گرفته شد. چه پول هایی که در جهت تبلیغات منفی و کارناول های عاشورایی برای تخریب رقیب هزینه شد تا اراده ی ملتی که خواستار تغییر وضع موجود به وضع مطلوب بود، در هم بشکند اما در کمال ناباوری و در اوج شکوفایی بغض های ترکیده تبدیل به یک فریاد رعدآسایی شد و خاتمی سمبل این فریاد در دل سکوت شب در صبح سوم خرداد طلوع کرد. همان سوم خردادی که باز به دست فرزندان همین ملت غیور در سال 61 در عملیات غرور آفرین بیت المقدس منجر به فتح خرمشهر، نماد مقاومت و پیروزی شد. شهری که پس از آزادی نوای «ممد نبودی ببنی شهر آزد گشته» در آن طنین انداز شد و مسجد جامع آن که قریب دوسال گلوله باران شده بود گلباران شود و باردیگر آوای اذان از گلدسته های شکسته و تی تب فلسفی...

نظر آیت الله منتظری در مورد تعدد زوجات چند همسری یکی از واقعیت های جوامع و از مسائل مورد بحث در زمینه ی نظام خانواده از زمان های دور است. اسلام با توجه به این واقعیت که عده ای خواه ناخواه به یک همسر اکتفا نمی کنند و حتی ممکن است به صورت نامشروع به زن دیگری روی آورند، چند همسری را تشویق نکرده ولی آن را لغو هم نکرده است بلکه آن را محدود کرده است. یعنی از سویی برای آن حداکثری قائل شده و از سوی دیگر برای آن قیود و شرایطی قرار داده و به هر کس اجازه نداده است که همسران متعدد انتخاب کند. اسلام در حقیقت با این قانون جانب زن را گرفته و با حق استفاده ی مشروط به عنوان همسر قانونی، تعهدی بر دوش مرد گذاشته است و مانع از هوسرانی های سهل تر و بی دردسرتر مرد بدون عنوان ازدواج شده است.(اسلام دین فطرت، زیر نظر فقیه و مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی منتظری، نشر سایه چاپ اول 1385 ص 523) حضرت آیت الله در ادامه می گوید: جهت آشنایی با فلسفه ی چندهمسری طرح چند نکته ضروری است.1- چندهمسری طبیعتا وقتی صورت می گیرد که اولا تعداد زنان آماده ی ازدواج نسبت به مردان آماده ی ازدواج بیشتر باشد. ثانیا به طور طبیعی موارد مقتضی از قبیل نازایی یا مریضی و علل دیگر فراهم گردد. ثالثا زنانی وجود داشته باشند که حاضر به ازدواج با مردان متأهل باشند و این اقدام را با میل خود انجام دهند. بنابراین در صورت کمی تعداد زنان آماده به ازدواج نسبت به مردان و عدم رضایت آنان به ازدواج با مرد متأهل، این امر به خودی خود منتفی است. 2- اگر واقع بینانه نگاه کنیم به متانت دستور جواز تعدد زوجات پی خواهیم برد. این یک واقعیت است که جواز چندهمسری رسمی در مشرق زمین مهمترین عامل بوده است که تک همسری تقویت شود. در شرایطی که موجبات تعدد تب فلسفی...

پارادوکس های زندگیمقدمه شناخت پارادوکس های زندگی ورود به دنیای پررمز و رازی است که غوطه وری در آن آسایش ظاهری از آدمی می رباید و به آرامشی درونی دعوت می کند. آگاهی از این تناقضات است که انسان جایگاه خود را می یابد و نه تنها خود را می شناسد بلکه به خطاهای شناختی خود پی می برد و به نوعی شناخت درمانی می رسد. جنگ همیشگی بین داده های عقلی و غیرعقلی، عرفان و فلسفه، تصوف و انقلابات اجتماعی و در نهایت علم و دین، همه به علت وجود پارادوکس هایی است که زندگی آدمیان را احاطه کرده است. پذیرش این تناقضات به منزله ی آشتی دادن بین این مقوله هاست. در دنیای وارونه حتی اعتقادات نیز بر اساس اصناف دینداری یعنی مصلحت اندیش، معرفت اندیش و تجربت اندیش به صورت معکوس ظهورمی یابد. اولین بار پیامبران با یک تجربه ی دینی مواجه می شوند سپس عده ای پیرامون آن تجربه می اندیشند و در نهایت در بستر تاریخی به مصلحت اندیشی بدل می شود. چنان که در بحث عبادت هم پیامبران چون به حد بالایی از معرفت و ایمان رسیده اند، عبادت می کنند ولی مؤمنان اول به مناسک توجه می کنند سپس وارد حوزه ی اندیشه می شوند و برخی به تجربه های دینی می رسند. این هستی کل هزاران جلوه دارد. جهان غرق در حدوث است. هر لحظه خلق های جدیدی صورت می گیرد و خلق های بسیاری محو می شود. منتها مردم متوجه این تبدیل و تبدلات نیستند و بیشتر ثبات می بینند. بر طبق آیه ای ازقرآن مجید خداوند می فرماید: آیا گمان می کنید که ما از آفرینش خسته شده ایم؟ چنین نیست. بلکه هر لحظه آفرینش جدیدی است.(ق/15)غیب را ابری و آبی دیگر ست/ آسمان و آفتابی دیگر ستناید آن الّا بر خاصان پدید/ باقیان فی لبس من خلق جدید(1/2035)(مولانا و چند داستان مثنوی، شمیسا ص 45)عالم بر خیال قائم است تب فلسفی...